تریپسThrips :
تریپس حشره ای بسیار کوچک به اندازه حدود12/0سانتی متر می باشد.
گونه Frankliniella tritici یا تريپس تنباکو یکی از رایج ترین گونه هایی است که از رزهای پرورش یافته در گلخانه ها یا محیط های روباز تغذیه می کند. تریپس اخیرا به آفتی خطرناک در گلخانه ها تبدیل شده، شهرت این حشره در انتقال ویروس می باشد.
مطابق تصویر چرخه زندگی این شره دارای 6مرحله است
1-تخم2- مرحله اول لاروی 3- مرحله دوم لاروی
4- پیش پورگی 5- پوره کامل 6- حشره بالغ
مراحل پورگی Nymph))و افراد بالغ تریپس گل رز، هر دو دارای قطعات دهانی زننده- مکنده هستند که از آن ها برای بیرون کشیدن محتویات آبکی بافت گیاه استفده می کنند. تریپس بلافاصله پس از بیرون آمدن از تخم شروع به تغذیه از گیاه می کند در واقع تحرک از مرحله لاروی شروع می شود و خسارت زایی این آفت در در مرحله اول و دوم لاروی خواهد بود.
در اثر حمله این آفت برگ های جوان و تازه بدشکل می گردند و روی آن ها خال های زرد رنگی به وجود می آید.جوانه های گل بد فرم(disform)شده و باز نمی شوند و یا اینکه قبل از موعد می ریزند. همچنین رگه های قهوه ای یا لکه های قرمز روی گلبرگ های روشن ایجاد می شود، گلبرگ های آسیب دیده قهوه ای شده و در نهایت می ریزند.
مدیریت و کنترل این آفت
این حشره درون غنچه و گل زندگی می کند و درون بافت های گل تخم گذاری می کند. حشره بالغ توسط زائده ای مي جهد و حرکت این آفت خیلی سریع است، بنابراین کنترل آن مشکل است.
بهتر است از ورود اين آفت به گلخانه جلوگيري شود اين عمل با نصب توري هاي مخصوص(400مش) بر دريچه ها وسيستم هاي تهويه امكان پذير است. بايد توجه داشت كه در صورت نبود اين توري ها مبارزه با اين آفت بي اثر مي باشد چرا كه اين آفت دوباره به گلخانه باز مي گردد. برای کنترل تریپس لازم است سم پاشی، پیش از وارد شدن آفت به داخل جوانه های انتهایی یا جوانه های گل باز نشده صورت گیرد و بهتر است گل های بالغ را روی بوته نگذاریم حتی گل های زیری که در اثر خم کردن شاخه در قسمت پایینی بوته هستند. بهتر است بلافاصله پس از چیدن گلها، آنها را در ظرف آب یا محلول آب و حشره کش فرو ببریم. در صورت حمله تریپس تمام جوانه ها و شکوفه های آلوده باید بی درنگ حذف و معدوم گردند.
سموم شیمیایی علیه تریپس زیاد می باشد از جمله: آندوسولفان ( يا تيودان كه حشره كشي غير سيستميك با اثر تماسي مي باشد). اما استفاده تلفیقی از سموم و زمان کاربرد هر سم مهم می باشد. برای مثال سم آندوسولفان برای از بین بردن این آفت به کار برده می شود و در مورد کاربرد این سم باید دانست که این سم برای از بین بردن تخم و جنس نر موثر است ولي روي جنس ماده اثري ندارد. بنابراين گاهي نياز است كه همزمان از 2 نوع سم استفاده شود. در ضمن، بهتر است پس از هر دوره، سم مورد استفاده عوض شود. استفاده از سموم شیمیایی از طریق ریشه گیاه و نیز از طریق بخاردهی سم (دستگاه فوگر) نيز امکان پذیر می باشد.
استفاده از تله آبي (کارت های آبي رنگ آغشته به مواد چسبناک) دقیقا در بالای گل یا برگ جوان به طوری که با گیاه تماس نداشته باشد، می تواند در به دام انداختن تریپس موثر واقع شود.نكته قابل توجه اين است كه تريپس حركت جهشي دارد بنابراين بايد از اين كارت ها به صورت افقي استفاده شود.
استفاده از ارقام مقاوم نيز براي پيشگيري از طغيان اين آفت موثر است.
|